Tây Bắc luôn là điểm du lịch hấp dẫn hàng đầu dành cho những người đam mê di lịch. Nơi đây không chỉ sở hữu vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ, thơ mộng mà còn mang đến cho du khách nhiều món ăn hấp dẫn nhưng cũng vô cùng độc đáo, kén người ăn. Nổi bật trong số đó là nậm pịa. Ngay sau đây hãy cùng Reviewhay khám phá ngay những nét đặc sắc của món ăn này nhé!
1. Nậm pịa là gì?
Nậm pịa thắng cố luôn gợi lên nhiều hứng thú cho thực khách khi chỉ vừa nghe đến cái tên, gây nên thắc mắc nậm pịa là món gì là. Đây là món ăn truyền thống của người dân tộc Thái tại nhiều tỉnh thành Tây Bắc như Mộc Châu, Hà Giang,…Điểm nổi bật của món ăn này là vị đắng đặc trưng cùng một vẻ ngoài không mấy bắt mắt, thậm chí có phần hơi đáng sợ. Chính vì vậy khi nếm thử món nậm pịa Tây Bắc nhiều người phải chuẩn bị cho mình một tinh thần can đảm. Nhưng nếu đã một lần nếm thử, chắc chắn bạn sẽ phải say đắm hương vị độc đáo của đặc sản này.
Nhiều người cao tuổi dân tộc Dao kể lại rằng nậm pịa có nguồn gốc từ món ngưu tát phiến tại Quý Châu, Trung Quốc. Khi đã về Việt Nam, món ăn này được biến tấu sao cho phù hợp với đặc điểm địa phương và khẩu vị người Việt. Chính vì thế đến bây giờ cách chế biến và hương vị của hai món ăn này hoàn toàn khác biệt nhau. Cái tên nậm pịa được bắt nguồn từ tiếng của đồng bào dân tộc Thái, trong đó “nậm” có nghĩa là canh, “pịa” là phân non, ngay cái tên đã phần nào thể hiện nguyên liệu của món ăn này.
2. Đặc sản món nậm pịa Tây Bắc món ăn “hãi hùng” chỉ có trong dịp quan trọng
Đến với Mộc Châu, chắc chắn bạn sẽ được người dân tại đây giới thiệu về món ăn này. Do cách làm nậm pịa tương đối phức tạp mà ngày nay món ăn này chỉ được xuất hiện trong những dịp quan trọng của đồng bào dân tộc Thái như lễ, tết, cưới hỏi,…
2.1 Món nậm pịa làm từ gì?
Nguyên liệu chính của nậm pịa Tây Bắc là các loại nội tạng của trâu,bò hoặc ngựa như tim, gan, phèo, phổi,…và đặc biệt không thể thiếu phân non. Đây chính là phần dịch sền sệt màu trắng bên trong ruột non động vật, tuy nghe tên có vẻ hơi lạ nhưng lại vô cùng hấp dẫn. Để món ăn giữ trọn hương vị tuyệt vời nhất, người dân phải tiến hành chọn lựa những con trâu, bò khỏe mạnh nhất. Ngoài ra, món ăn này còn có sự kết hợp từ những loại gia vị đặc trưng tại Tây Bắc như mắc khén, hạt dổi, ớt, sả,…
2.2 Món nậm pịa Tây Bắc được ăn khi nào?
Nậm pịa có phương pháp chế biến vô cùng công phu và phức tạp, đặc biệt chỉ có người dân tộc Thái ở Tây Bắc mới có thể làm ra một nồi nậm pịa đúng chuẩn. Nếu du lịch đến địa điểm này, du khách chỉ có thể thưởng thức đặc sản này trong các dịp quan trọng như lễ hội, cưới hỏi hoặc khi có khách quý đến nhà. Ngoài ra, nếu muốn nếm thử đặc sản này, bạn cũng có thể tìm đến khu chợ của nông trường Mộc Châu hoặc các phiên chợ truyền thống của người dân tộc Thái.
2.3 Thưởng thức nậm pịa Tây Bắc có tốt cho sức khỏe, như lời đồn?
Nậm pịa được xem là mồi nhậu thứ thiệt của người dân nơi đây. Đặc biệt nhờ giúp dễ tiêu hóa nên đây còn là món ăn giúp giải rượu trên bàn nhậu hiệu quả. Trong suy nghĩ của người Thái từ xa xưa đến bây giờ, phân non chính là phần tinh túy nhất. Chính vì thế mà người dân quan niệm nậm pịa không chỉ là một món ăn ngon mà còn vô cùng bổ dưỡng.
3. Nguyên liệu và cách làm món nậm pịa Tây Bắc
Để làm ra một thành phẩm đúng chuẩn, cần trải qua quá trình chuẩn bị và chế biến vô cùng phức tạp cụ thể như sau:
3.1 Nguyên liệu làm nậm pịa Tây Bắc
Những nguyên liệu làm nậm pịa Tây Bắc là:
- Nội tạng bò như: tiết, sụn, đuôi, thịt, lòng, gan, phổi,…
- Pịa: Phân non hay phần dịch nhầy trong lòng non của bò.
- Một số gia vị như mắc khén, hạt dổi, sả, ớt,…
3.2 Cách chế biến món nậm pịa Tây Bắc
Bước 1: Chọn lựa một phần ruột non chất lượng nhất, sử dụng những chiếc lạt bằng tre hoặc nứa thắt chặt hai đầu của phần phân cách giữa ruột già và dạ dày. Mục đích của công đoạn này là nhằm thu được phần pịa tươi ngon mà không bị pha tạp với các chất khác.
Bước 2: Trong một chiếc bát to, người ta để pịa cùng tất cả nội tạng bò đã chuẩn bị sẵn, tẩm ướp cùng những gia vị đặc trưng tại đây như lá rau thơm, bột mắc khén, rau mùi tàu, tỏi ớt…Sau đó băm nhỏ vừa ăn.
Bước 3: Chuẩn bị một nồi nước dùng gồm xương và lục phủ ngũ tạng, để nhỏ lửa ninh trong nhiều giờ đến khi tất cả chín nhừ. Khi nếm thử thấy độ ngọt vừa phải, nước dùng hơi sánh thì tiến hành cho phần pịa đã thấm gia vị vào. Đun sôi trong khoảng 1 tiếng đến khi thu được thành phẩm hơi sệt và sóng sánh. Lúc này món ăn đã sẵn sàng để thưởng thức.
4. Cách thưởng thức nậm pịa
Khi thưởng thức, nậm pịa được múc ra từng bát con. Khi nhìn lần đầu bạn sẽ thấy món ăn này có màu nâu không bắt mắt, nước dùng sền sệt cùng hương vị đặc trưng hơi khó chịu. Đặc sản này thường được sử dụng như một món canh hoặc nước chấm bình thường. Du khách thường lấy để chấm cùng thịt bò, thịt hoặc ăn trực tiếp với cơm kèm các loại rau thơm và chút rượu nồng. Dù là ăn theo cách nào, nậm pịa cũng gây ấn tượng với hương vị lạ, lan tỏa tới mọi giác quan.
Nếu nếm thử, vị đầu tiên mà đầu lưỡi cảm nhận được là chút đăng đắng từ các loại nội tạng. Sau khi nhai kỹ và từ từ cảm nhận, du khách sẽ rất bất ngờ khi vị đắng ban đầu dần mất đi mà thay thế cho chút bùi bùi, beo béo cùng chút vị ngọt tự nhiên. Hòa quyện trong đó là hương thơm quyến rũ đặc trưng từ các loại gia vị nổi tiếng tại Tây Bắc. Khi đã quen với mùi vị này, chắc chắn bạn sẽ say mê món ăn nậm pịa Tây Bắc từ lúc nào không hay.
Nậm pịa không chỉ là một món ăn ngon với hương vị đặc biệt mà đây còn là biểu tượng của nền văn hóa lâu đời của người Thái tại Tây Bắc. Nếu có một lần đến thăm nơi đây đừng quên thưởng thức ngay đặc sản nức tiếng này nhé.
